Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Aguïeto(-en-grapo)
Erodium botrys
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Bec-de-grue en grappe, Erodium en grappe.
Descripcioun :Aquesto aguïeto de l'an trachis dins li tepiero seco e li champino séusouso. La planto èi d'un verd found un pau lusènt e di proun peludo (cambo e pecou). Li fueio soun pu o mens descoupado e li flour emé de petalo pulèu long. Lou fru, forço long, pòu faire fin qu'à 10 cm (fotò).
Usanço :Poudèn pensa que, coume si cousino, li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho. Es uno planto astringènto e febrifujo.
Port : Erbo
Taio : 5 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champino
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Erodium botrys (Cav.) Bertol., 1817